Kryptograficzny Nobel 2022
19 stycznia 2023, 22:31W dzisiejszym świecie bezpieczeństwo przekazywania informacji stało się niezwykle istotnym elementem naszego codziennego życia. Większość z nas, nawet nie zdaje sobie sprawy, jak często korzysta z dobrodziejstw dziedziny nauki, jakim jest kryptografia. Za każdym razem, kiedy przeglądamy internet, wysyłamy do kogoś wiadomość czy logujemy się do banku towarzyszy nam szyfrowanie.
Sława w skali mikro
22 maja 2008, 08:32Kultura masowa tworzy i hołubi celebrities, a także celetoidów, czyli gwiazdy tabloidów. Coraz częściej słyszy się jednak o tzw. microcelebrities. Kto to taki i kto może nim zostać? Mikrocelebryta jest znany jak prawdziwa gwiazda, ale dużo mniejszemu gronu: tysiącowi, kilkuset, a czasem nawet tylko kilkudziesięciu osobom. To odpowiednik Angeliny Joli czy George'a Clooneya, ale w skali mikro, stąd nazwa zjawiska i człowieka. Inni, czyli fani, interesują się jego życiem.
Webb dotarł do celu i wszedł na wyznaczoną orbitę
24 stycznia 2022, 19:40Po trwającej miesiąc podróży Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba (JWST) trafił właśnie na orbitę wokół punktu Lagrange'a L2. Przez pięć kolejnych miesięcy Webb będzie przygotowywany do pracy, a rozpoczęcie badań naukowych zaplanowano na czerwiec.
Wielkie modele językowe (LLM) generują język podobnie jak ludzie
15 maja 2025, 08:33Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego i Allen Institute for AI ze zdumieniem zauważyli, że wielkie modele językowe (LLM) – takie jak używane np. przez ChatGPT – generalizują wzorce językowe podobnie jak ludzie, poprzez analogie a nie ścisłe trzymanie się zasad. Badacze postanowili sprawdzić, na ile prawdziwe jest powszechnie panujące przekonanie, że LLM generują swoje wypowiedzi na podstawie obowiązujących zasad, które wydedukował z danych treningowych. Tymczasem okazało się, że – podobnie jak ludzie – modele językowe posługują się przykładami i analogiami podczas tworzenia nieznanych sobie słów.
Inwestycja Elona Muska zagraża nie tylko astronomii optycznej, ale też radioastronomii
15 października 2020, 09:56W ramach Square Kilometre Array (SKA), wielkiego międzynarodowego przedsięwzięcia naukowego, powstaje olbrzymi radioteleskop, którego dwa regiony centralne będą znajdowały się w RPA i Australii. Kraje te wybrano dlatego, że anteny trzeba zbudować w słabo zaludnionych miejscach, by maksymalnie ograniczyć liczbę zakłóceń powodowanych przez człowieka.
Ekonomiczne wprawki na "Gwiezdnych wojnach"
27 lutego 2012, 06:43Studenci ekonomii z Lehigh University w Pensylwanii wyliczyli, ile kosztowałoby zbudowanie Gwiazdy Śmierci - bojowej stacji kosmicznej z "Gwiezdnych wojen".
Czerwony nadolbrzym Betelgeza obraca się zbyt szybko
20 grudnia 2016, 09:14Betelgeza, najbliższy nam czerwony nadolbrzym, nie przestaje zadziwiać. Właśnie okazało się, że gwiazda obraca się szybciej, niż powinna. Położona w Gwiazdozbiorze Oriona gwiazda zbliża się do kresu istnienia. Jest olbrzymia, może mieć średnice nawet tysiąckrotnie większą od średnicy Słońca
W laboratorium odtworzono wirujący dysk plazmy otaczającej czarną dziurę
18 maja 2023, 07:10W jednym z laboratoriów na Imperial College London odtworzono wirujący dysk plazmy, z tych, jakie otaczają czarne dziury i tworzące się gwiazdy. Eksperyment pozwala lepiej modelować procesy, zachodzące w takich dyskach, a naukowcy mają nadzieję, że dzięki temu dowiedzą się, jak rosną czarne dziury i powstają gwiazdy.
Planety bliskie jak żadne inne
25 czerwca 2012, 09:02Złożony z 46 naukowców zespół pracujący pod kierunkiem specjalistów z Uniwersytetu Harvarda oraz Uniwersytetu w Waszyngtonie odkrył dwie planety, które mijają się w tak niewielkiej odległości, jak żadne inne
Biały karzeł na wyjątkowo ciasnej orbicie wokół czarnej dziury
14 marca 2017, 12:07Jeśli zastanawialiście się kiedyś, jak bardzo gwiazda może zbliżyć się do czarnej dziury i nie ulec rozerwaniu, to astronomowie właśnie zaspokoili Waszą ciekawość. Uczeni korzystający z teleskopów Chandra, NuSTAR i ACTA zauważyli właśnie gwiazdę, która okrąża czarną dziurę co mniej więcej pół godziny
